Kto nie powinien jeść tofu?

Najważniejsza kwestia - tofu jest produkowane z soi. Wynika z tego, że powinno być wykluczone przez osoby z alergią na białka tej rośliny strączkowej. To jest jedyna pewna sytuacja, w której soja powinna być wyeliminowana z diety. Drugą jest sytuacja, w której po prostu tofu nie lubisz i nie chcesz go jeść ;) 

W obiegu znajdziesz dwa szeroko powtarzane mity odnośnie soi/tofu: np. że powinni go unikać mężczyźni. Wszystko przez zawartość izoflawonów sojowych w tofu, które swoją budową chemiczną są podobne do estrogenów. Podejrzewa się, że przez to podobieństwo mogą zaburzyć gospodarkę hormonalną u mężczyzn. Niemniej, jest to wniosek zbyt daleko idący. Należy uwzględnić, że mimo wszystko to nie jest ta sama substancja - izoflawony sojowe działają kilkaset razy słabiej niż estrogeny, oraz  że dawka, która mogłaby przyczynić się do zaburzeń to nie kostka tofu, co 2-3 dni, a kilkanaście szklanek mleka sojowego dziennie. Umiarkowane spożywanie produktów sojowych jest bezpieczne dla Twojej gospodarki hormonalnej. Drugi mit mówi, że to niewłaściwy produkt u osób borykających się z niedoczynnością tarczycy. Ten wyjaśnimy w kolejnym akapicie.

Czy każdy może jeść tofu?

Niedoczynność tarczycy jest chorobą, która wymaga kontrolowania prawidłowej podaży jodu. Goitrogeny zawarte w soi (tym samym w tofu) mają zdolność do wychwytywania jodu z pokarmów. Jednak nie działa to w ten sposób, że tofu powinno być wykluczone u osób z tym schorzeniem. Ze względu na zawartość fitoestrogenów i błonnika - bezpieczniej jest odsunąć porcję tofu od czasu przyjmowania leku z lewotyroksyną. Jeśli tabletkę z lewotyroksyną przyjmujesz rano to wystarczy odsunąć tofu (i in. prod. sojowe) o jakiś czas. Poza tym tofu może jeść każdy, kto je lubi i nie ma przeciwwskazań (np. nietolerancji soi) do tego, by jego nie jeść.

Czy tofu jest zdrowe na jelita?

Tofu nie powinno dawać objawów żołądkowo-jelitowych. Jest to produkt przetworzony, gdzie na skutek jego produkcji usuwane są ciężkostrawne substancje naturalnie występujące w soi, np. saponiny, kwas fitynowy, czy oligosacharydy. Tofu twarde jest produktem raczej dobrze tolerowanym. Nieco inna sprawa dotyczy tofu w formie nieco rozwodnionej, tzw. jedwabistego (silken) tofu. Zawiera ono nieco więcej substancji FODMAP. Nie jest to istotne z perspektywy osób zdrowych i bez problemów jelitowych, ale z pewnością zwrócą na to uwagę osoby pozostające na diecie low FODMAP.

Czy tofu podnosi cholesterol?

Tofu nie podnosi cholesterolu. By coś podniosło cholesterol w organizmie: 
A) musi być źródłem cholesterolu,
B) musi zawierać nasycone tłuszcze trans,
C) musi dostarczać ilości cukrów prostych. 

Są oczywiście jeszcze inne czynniki ryzyka, jednak obecności wyżej wspomnianych  w diecie predysponuje żywieniowo do zwiększenia poziomu cholesterolu we krwi. 

Tofu jako produkt roślinny w teorii powinien obniżać ten parametr. Jest to zgodne z tym, co wynika z badań naukowych. A te pokazują, że wyższe spożywanie izoflawonów sojowych i tofu przez obie płcie wiąże się z umiarkowanie niższym ryzykiem rozwoju choroby niedokrwiennej serca. Inne pokazało, że spożywania białka sojowego w ilości 25g dziennie przez 6 tygodni obniżyło poziom cholesterolu LDL o około 3-4% u dorosłych (4,76 mg/dl). Jedna z metaanaliz wykazała, że tam, gdzie rośnie zachorowalność na cukrzycę typu II tam maleje spożycie tofu, białka sojowego.

Na co jest dobre tofu?

Tofu jest zasobne w białko. Sprawdzi się więc, gdy zechcesz wzbogacić swoją potrawę o ten składnik pokarmowy. Białko sprzyja sytości, a także jest niezbędnym elementem - zarówno do budowania, jak i utrzymania masy mięśniowej. Dodatkowo, badania pokazują, że zastąpienie 3% kcal z czerwonego przetworzonego mięsa białkiem roślinnym zmniejsza ryzyko śmierci o 34%, zamiana nieprzetworzonego czerwonego mięsa (12%). Warto zatem włączać roślinne źródła białka, w tym tofu. Sprawdzi się także jako roślinny zamiennik mięsa. Gdy odwiedzają Cię roślinożercy - tofu z powodzeniem może być kompromisem dla całej grupy. Odpowiednio przyprawione może być spożywane na wytrawnie jak i odnajdzie swoje miejsce w słodkich potrawach. 

Dodatkowo, jest wzbogacane w wapń, żelazo - czyli sprawdzi się jako źródło tych pierwiastków.

Czy tofu jest bezpieczne?

Tak, tofu jest bezpieczne. Jeśli nie lubisz tofu nie zmuszaj się do jego jedzenia. Są inne produkty, które spełnią podobną funkcję. Nie rezygnuj jednak z niego bez próbowania. Wielu jako minus podaje smak. Jednak dla lubiących gotować tofu jest bazą, która świetnie chłonie przyprawy, a dzięki marynatom możesz nadać mu głębszy oblicze. 

Trzeba pamiętać o jego pozytywnym wpływie na łagodzenie objawów kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Jego pozytywnym wpływie na obniżanie cholesterolu LDL, a także zmniejszaniu zachorowania na cukrzycę. Izoflawony sojowe mają silne działanie antyoksydacyjne, stąd warto włączać je do diety, szczególnie wtedy, gdy chcemy walczyć ze stanem zapalnym. Włączaj je do diety przez wzgląd na te wszystkie pozytywne aspekty. 

Pamiętaj jednak, że jak we wszystkim wskazany jest umiar. Tak i tutaj ten umiar polecamy.