Cukrzyca, poznaj wroga

Cukrzyca jest chorobą występującą na skutek upośledzenia / braku wydzielania insuliny lub występowania czynników zakłócających jej działanie. Niedomagania te prowadzą do wzrostu glukozy we krwi, co z kolei kończy się uszkodzeniem wielu narządów, tj. nerki, serce, oczy. Według Światowej Organizacji Zdrowia oraz Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego cukrzycę można podzielić na cztery główne grupy, jednak najbardziej popularne są 2 z nich:

  • Cukrzyca typu 1 - zwana jest młodzieńczą, ponieważ najczęściej wykrywa się nią u dzieci i młodzieży. Przyczyną jej wystąpienia jest uszkodzenie komórek trzustki, które produkują insulinę. Może to być związane z procesami immunologicznymi przeciwko własnemu organizmowi lub innymi nieznanymi mechanizmami. W tym wypadku konieczne jest podawanie insuliny.
  • Cukrzyca typu 2- zwana jest cukrzycą dorosłych. Jej przyczyną jest insulinooporność tkanek na wydzielaną insulinę. Leczenie zaczynamy zazwyczaj od diety, następnym krokiem jest podawanie tabletek. Ten typ cukrzycy może się również zakończyć podawaniem insuliny.

Pozostałe typy to cukrzyca ciężarnych (przejściowe zaburzenie w ciąży, występujące u zdrowych do tej pory kobiet) oraz pozostałe cukrzyce o znanej przyczynie, np. nowotworowa, wywołana przez leki lub zakażenia.

Na temat diety w różnych typach cukrzycy pisała Karolina Stęplewska.

Co robić, aby nie zachorować?

cukier
Możesz zapobiec cukrzycy stosując odpowiednią dietę i aktywność fizyczną!

Oczywiście części zachorowań na cukrzycę, zwłaszcza typu 1, nie da się zapobiec. Wystąpi ona bez różnicy, jak jemy i jak bardzo jesteśmy aktywni - jak pokazują badania. Jeśli chodzi o cukrzycę typu 2 - można w dużej części jej zapobiec. Co robić, aby uchronić się przed tą chorobą?

1. Unikaj otyłości i nadwagi. Czym wyższa masa ciała, tym większe ryzyko wystąpienia cukrzycy. Najlepiej oczywiście do nadwagi i otyłości nie dopuścić, jeśli jednak jest już za późno warto zdecydować się na zbilansowaną dietę i łagodnie zmniejszać kaloryczność posiłków.

2. Zdrowo się odżywiaj. Należy przede wszystkim spożywać różnorodne posiłki obfitujące w węglowodany złożone, warzywa, owoce, chude mięso, ryby, nabiał, nasiona, orzechy, zdrowe tłuszcze. Unikać powinniśmy natomiast cukrów prostych o niskim indeksie glikemicznym (o produktach z niskim IG pisała dietetyk Karolina Łąkowska), produktów przetworzonych, fast foodów oraz dań tłustych.

Zjadanie w całości owoców tj. borówki, winogrona, jabłka, zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 – donoszą naukowcy z Harwardzkiej Szkoły Zdrowia Publicznego

3. Unikaj dużych ilości alkoholu. Najlepiej decydować się maksymalnie na lampkę czerwonego, wytrawnego wina około 3 razy w tygodniu.

4. Ruszaj się. Regularna aktywność fizyczna nie tylko pomoże w osiągnięciu szczupłej sylwetki, ale też poprawi zdrowie i samopoczucie. Udowodniono, że aktywność fizyczna może zapobiegać, a co najmniej opóźniać wystąpienie cukrzycy. 

Wykazano, że regularne chodzenie, min. 30 minut dziennie, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 nawet o 35–40 proc.

5. Nie pal. Palenie papierosów jest czynnikiem ryzyka występowania cukrzycy. Doktor medycyny z Uniwersytetu Politechnicznego w Pomonie - Xiao-Chuan Liu przeprowadził badania działania nikotyny na krew. Okazało się, że im większa była dawka nikotyny, tym bardziej rósł poziom cukru we krwi.

6. Karm piersią, jeśli możesz. Stare badania (opublikowane w 1984 roku) sugerują, że karmienie piersią może obniżyć ryzyko cukrzycy typu 1, a badania opublikowane w 2005 r. pozwalają tę zależność odnieść również do cukrzycy typu 2.

Powyższe rady pomogą nie tylko w prewencji cukrzycy. Są to tak naprawdę zalecenia ogólne zdrowego trybu życia. Te kilka prostych zasad może uchronić nas przed całym szeregiem chorób tj. miażdżyca, nadciśnienie, a nawet nowotwory.

Zdjęcie 1 z tekstu pochodzi z: annieseats / Foter / CC BY-ND