Czarna porzeczka (Ribes nigrum L.) jest krzewem powszechnie uprawianym w różnych częściach świata o umiarkowanym klimacie. Jej gustowne owoce są bogatym źródłem witaminy C i innych korzystnych dla zdrowia substancji, takich jak: rutyna, kwasy organiczne, pektyny, mikro- i makroelementy oraz olejki eteryczne.
Czarna porzeczka zawiera różne flawonoidy: proantocyjanidyny, flawonole
izoramnetyna – 0,1 mg/100 g,
kemferol – 0,7 mg/100 g,
mirycetyna – 6,2 mg/100 g,
kwercetyna – 4,4 mg/100 g),
anto-cyjanidyny (petunidyna) – 3,9 mg/100 g,
delfinidyna – 89,6 mg/100 g,
pelargonidyna – 1,2 mg/100 g,
peoidyna – 0,6 mg/100 g,
cyjanidyna – 62,5 mg/100 g),
flawon-3-ole (katechina) – 0,7 mg/100 g,
epikatechina – 0,5 mg/100 g)
W medycynie ludowej owoce i napar z liści czarnej porzeczki,
wykorzystywano w leczeniu anginy, stanów zapalnych jamy ustnej,
krwawienia z dziąseł, chorób reumatycznych, wrzodów żołądka i
dwunastnicy, kamicy układu moczowego, nadciśnienia tętniczego,
miażdżycy, migreny, gorączki, biegunek. Mawiano, że „Drzewo gotowane
daje odwar, który przykładany na podagryczne obrzękłości, uśmierza
boleść
i leczy”.
Owoce czarnej porzeczki zawierają substancje polifenolowe
o właściwościach antyoksydacyjnych, przeciwbakteryjnych,
przeciwwirusowych i antybakteryjnych. Dzięki tym właściwościom
polifenole chronią i wspomagają wiele funkcji narządów i układów, a w
szczególności układu pokarmowego, nerwowego i krążenia. W komórkach
hodowanych in vitro polifenole wykazują aktywność przeciwnowotworową,
hamując namnażanie i wzrost komórek nowotworowych poprzez indukowanie w
nich apoptozy. Antocyjany, w szczególności pochodne cyjanidyny i
delfinidyny, które są głównymi polifenolami w ekstrakcie owocowym,
stosowane są
w leczeniu wad wzroku i chorób oczu.
Zawarte w
liściach czarnej porzeczki pochodne kwercetyny, jak wskazano w wielu
badaniach, mają szereg działań, w tym działanie przeciwdrobnoustrojowe,
przeciwzapalne, przeciwwirusowe, antytoksyczne, antyseptyczne
i antyoksydacyjne, i mają wspomagać leczenie nowotworów
źródła :
1. Polyphenol and vitamin C contents in European commercial blackcurrant juice products.
2. Krisch J, Ördögh L, Galgóczy L, Papp T, Vágvölgyi C. Anticandidal
effect of berry juices and extracts from Ribes species. Central European
Journal of Biology. 2009;4(1):86–89.
3. Mattila PH, Hellström J,
McDougall G, Dobson G, Pihlava JM, Tiirikka T, Stewart D, Karjalainen R
Food Chem. 2011 Aug 1; 127(3):1216-23.
4. Molan A-L, Liu Z, Kruger
M. The ability of blackcurrant extracts to positively modulate key
markers of gastrointestinal function in rats. World Journal of
Microbiology and Biotechnology.
5. Dietary supplementation with
fruit polyphenolics ameliorates age-related deficits in behavior and
neuronal markers of inflammation and oxidative stress.
Shukitt-Hale B, Galli RL, Meterko V, Carey A, Bielinski DF, McGhie T, Joseph JA
Age (Dordr). 2005 Mar; 27(1):49-57.
6. Comparative assessment of distribution of blackcurrant anthocyanins
in rabbit and rat ocular tissues. Matsumoto H, Nakamura Y, Iida H, Ito
K, Ohguro H Exp Eye Res. 2006 Aug; 83(2):348-56.
7. A free web application for tracking nutrition & health data. http://www.cronometer.com (10.05.2020)
8. USDA National Nutrient Database for Standard Reference. http://www.ndb.nal.usda.gov (10.05.2020).
9. Stević T, Šavikin K, Ristić M, et al. Composition and antimicrobial
activity of the essential oil of the leaves of black currant (Ribes
nigrum L.) cultivar Cacanska crna. J Serb Che Soc 2010, 75(1): 35-43.
10. Forum internetowe kwartalnika „Panacea-leki ziołowe”. http://www.panacea.pl/index.php (10.05.2020)
11. Gerald-Wyżycki J. Zielnik ekonomiczno-techniczny, czyli opisanie
grzew, krzewów i roślin. Drukiem Józefa Zawadzkiego, Wilno 1845.
Krummel
20 czerwca 2020, 08:59Wg mnie czarna porzeczka śmierdzi :P