Czym jest choroba Hashimoto? Czy odpowiednia dieta może pomóc? Które produkty warto wyeliminować ze swojego jadłospisu, aby załagodzić objawy choroby, a których powinno pojawić się więcej?
Choroba Hashimoto to choroba autoimmunologiczna. Polega na niszczeniu komórek tarczycy przez własny układ odpornościowy. Układ immunologiczny niejako “odwraca się” się od komórek tarczycy, zaczyna traktować jak obce i produkuje przeciwciała, które mają je zwalczać. W konsekwencji może dochodzić do upośledzenia pracy tarczycy, co skutkuje zmniejszonym wydzielaniem hormonów tarczycy. Stan ten nazywamy niedoczynnością tarczycy.
Głównym celem dietoterapii jest zmniejszenie stanu zapalnego towarzyszącego chorobie Hashimoto. Dodatkowo, dieta ta ma za zadanie dostarczyć odpowiednich witamin i składników mineralnych, wspierających pracę tarczycy i pełniących kluczowe funkcje w produkcji hormonów tego narządu. Co więcej, rolą diety w Hashimoto jest odżywienie organizmu i tym samym złagodzenie objawów, które osoby borykające się z tą chorobą opisują jako “bardzo uciążliwe”. Należą do nich: senność, zmęczenie, uczucie zimna, suchość skóry, wypadanie włosów, zmienność nastrojów.
Dieta w chorobie Hashimoto skierowana jest dla osób, u których pojawiają się przeciwciała tarczycowe - anty-TPO i/lub anty-TG, a także wskazuje na to obraz USG tarczycy. Może wystąpić, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Jednak zdecydowanie częściej, bo ok. 8 razy częściej jest diagnozowana u płci żeńskiej.
Nazwa choroby - autoimmunologiczne zapalenie tarczycy typu Hashimoto - bezpośrednio wskazuje, że dietoterapia wymaga podejścia przeciwzapalnego. Dlatego, w diecie należy wyeliminować pożywienie o charakterze prozapalnym, czyli bogate w źródła tłuszczów trans, nasyconych kwasów tłuszczowych, cukrów prostych - dania typu fast food, słodycze, czekolady, ciasteczka, przetworzone dania - o wysokich ładunkach glikemicznych i bogate w cukier.
Kluczowe jest także dbanie o odpowiednią podaż produktów przeciwzapalnych, np. bogate we flawonoidy owoce, zasobne w błonnik warzywa, pełnoziarniste źródła węglowodanów, czy dobre źródła nienasyconych kwasów tłuszczowych: pestki, nasiona, orzechy i oleje, ryby.
Działaniem antyoksydacyjnymi cechują się witaminy: A, C, E, których dobrymi źródłami są: wit. A - pomarańczowe/czerwone owoce i warzywa, tłuste ryby, jaja, wit. C - owoce i warzywa, wit. E - orzechy, nasiona, pestki, oleje.
Silny wpływ przeciwzapalny mają również przyprawy, np. czosnek, cebula, czy zioła. Szczególnie warte uwagi są: bazylia, oregano, rozmaryn czy przyprawy korzenne: imbir, goździki czy cynamon (korzystnie wpływający także na glikemię).
Udział białka w tej diecie jest zwiększony względem osób zdrowych i może stanowić nawet do 22%. Dieta ta nie wyklucza mięsa, chudego nabiału czy ryb, są to źródła aminokwasu - tyrozyny. Dzięki jej połączeniu z jodem zachodzi produkcja hormonów tarczycowych. Jego źródłem są wspomniane: chude mięso, ryby, chudy nabiał, ale znaleźć go też można w roślinach strączkowych i orzechach.
Ryby, oprócz tego, że są dobrym źródłem pełnowartościowego białka, są zasobne w pierwiastki pomocne w produkcji hormonów tarczycy, np. selen czy cynk. Co więcej, tłuste ryby morskie, dostarczają kwasów omega-3 o charakterze antyoksydacyjnym. Mięso jest źródłem żelaza o lepszej biodostępności - czyli hemowego.
Niedoczynność tarczycy może wynikać stricte z choroby Hashimoto, co więcej - w większości przypadków osób chorych na Hashimoto diagnozuje się właśnie tę jednostkę chorobową. Dlatego ze względu na działanie wolotwórcze w planie nie pojawią się odgórnie kapusta, brokuł, kalafior, brukselka, kalarepa, jarmuż. Można te produkty znaleźć w wymienianych potrawach. Nie ma potrzeby ich eliminacji, można je włączyć do diety samodzielnie - do 2-3 porcji w tygodniu.
Przygotowując je - warto mieć na uwadze, że gotowanie w wodzie - bez przykrycia, przez 20 minut o ok. 30% zmniejsza zawartość w nich substancji wolotwórczych. Podobnie produkty mrożone jak i rozdrobnione zawierają ich mniej. Również ze względu działania goitrogennego soi w planie nie zaproponujemy Ci napoju sojowego czy tofu. Dieta zwraca również uwagę na kompozycję posiłków, która dzięki odpowiedniemu bilansowaniu posiłków ma zapobiegać zmęczeniu po nich i ospałości.
Nie ma odgórnych zaleceń, by na starcie zmagań z chorobą Hashimoto eliminować gluten czy laktozę. Niemniej, często współwystępuje ona z celiakią czy/lub nietolerancją laktozy. Jeśli podejrzewasz je u siebie i rozpoczynasz, ustaloną z lekarzem diagnostykę w tym kierunku, nie modyfikuj niczego w sposobie odżywiania przed wykonaniem badania, gdyż może to zaburzyć wynik, będący podstawą do ich wykluczenia. Możliwe jest także współwystępowanie nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten, która także będzie wymagała eliminacji tego białka z diety.
A jak wygląda przykładowy jadłospis diety Hashimoto na Vitalii? https://vitalia.pl/hashimoto-przykladowy-jadlospis.
Tekst opracowany przez dietetyczkę Vitalia.pl, Paulinę Krause: https://vitalia.pl/-nasi-specjalisci.
Komentarze