Olej kokosowy - hit czy kit? Pytamy eksperta

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• Do czego można używać olej kokosowy?

• Czy olej kokosowy jest zdrowy?

• Czy warto spożywać olej kokosowy?

• Jaki zamiennik dla oleju kokosowego?

Do czego można używać olej kokosowy?

Przez wieki produkty z kokosa były uznawane w Indiach jako środek przeciwzapalny. Olej i mleko kokosowe stosowane były jako środek zarówno do użytku zewnętrznego jak i wewnętrznego w leczeniu oparzeń, chorób serca i utracie włosów. W Polsce wykorzystywany był już dawno m.in.: jako dodatek do produkcji lodów, do smażenia orzeszków, do powlekania nasion zbóż i krakersów oraz do produkcji zabielaczy do kawy i margaryny. Można go znaleźć także w czekoladzie. Dzięki dużej zawartości kwasu laurynowego poprawia on wygląd czekolady. Nadaje jej gładkość. Dzięki jego obecności na czekoladzie nie pojawia się szary nalot skrystalizowanego tłuszczu.

Olej kokosowy to najchętniej kupowany produkt ostatnich lat. Marketnigowcy przekonują do jego stosowania zarówno jako środek spożywczy jak i do użytku zewnętrznego. Uznaje się, że ma niemal cudotwórcze działanie na organizm człowieka.

500 g takiego oleju może kosztować nawet 75 zł. Czy to tylko chwyt reklamowy czy rzeczywiście olej ten „uzdrawia”? Poprosiliśmy o opinię na ten temat prof. dr hab. Józefa Korczaka z Katedry Technologii Żywienia Człowieka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Zupełnie nie rozumiem, dlaczego olej ten jest hitem. Chwyt dotyczy pewnie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCT). Olej kokosowy jest ich dobrym źródłem. Są to tłuszcze łatwo przyswajalne przez organizm. Trafiają one prosto do krwioobiegu, a organizm wykorzystuje je bezpośrednio jako źródło energii.

MCT wykorzystywane są w żywieniu pacjentów w stanach chorobowych, u których jest upośledzone wchłanianie tłuszczu, np. w niewydolności trzustki, zapaleniu trzustki czy chorobie Leśniowskiego-Crohna.

Czy olej kokosowy jest zdrowy?

Ponad 90% kwasów zawartych w oleju kokosowym to nasycone kwasy tłuszczowe. Dietetycy przestrzegają przed nadmiernym ich spożyciem. Znajdują się nie tylko w oleju kokosowym, ale też w mięsie i tłuszczach pochodzenia zwierzęcego. Gdy jemy ich za dużo przez długi okres naszego życia wpływa to na podwyższanie poziomu cholesterolu, szczególnie tego „złego”. To w efekcie może skończyć się chorobami układu krążenia.

Największy udział w oleju kokosowym ma kwas laurynowy. Stanowi on ponad 50% zawartości. –Człowiek potrzebuje długołańcuchowych kwasów tłuszczowych np. by budować struktury błon komórkowych. Kwasów z oleju kokosowego do tego nie wykorzysta. Te ostatnie są tylko źródłem energii – dodaje prof. Korczak.

Olej koksowy przybył do nas ze Wschodu. Przegląd badań tamtejszego instytutu fizjologii i biofizyki KPC Medical College and Hospital (2011) wskazuje m.in.: takie korzystne cechy samego oleju z kokosa (pomijając inne produkty kokosowe) jak:

• obniżanie poziomu cholesterolu, trójglicerydów, „złego” cholesterolu LDL
• podwyższanie poziomu „dobrego” cholesterolu HDL
• działanie przeciwzakrzepowe
• działanie przeciwmiażdżycowe

W tamtych cywilizacjach zarówno olej jak i produkty z kokosa są powszechnie stosowane. Jednak te cywilizacje prowadzą zupełnie inny styl życia niż społeczeństwa zachodnie. Spożywają także całkowicie odmienną dietę składającą się z innych produktów niż u nas.

Czy warto spożywać olej kokosowy?

- Ja bym odradzał, ponieważ mamy inne lepsze oleje tłoczone na zimno, np.: lniany, rzepakowy lub oleje rybie, które są bogatym źródłem niezbędnych (a więc potrzebnych) nienasyconych kwasów tłuszczowych - NNKT. Lepiej połknąć kapsułkę tranu niż jeść olej kokosowy. Jeśli chcemy go spożywać to najlepiej unikać jego nadmiaru. – mówi profesor.

Tłuszcz kokosowy, to nadal tłuszcz. – Ze względu na rodzaj kwasów tłuszczowych jego 1g może mieć nieznacznie mniej kcal w porównaniu z innymi tłuszczami. Spożywanie go w nadmiernych ilościach będzie sprzyjało otyłości tak samo jak jedzenie innych rodzajów tłuszczu czy fast-foodów.

Jaki zamiennik dla oleju kokosowego?

Olej kokosowy ma swój odpowiednik. Jest nim olej z ziaren palmowca. Ma podobny skład do tłuszczu z kokosa. – Teraz jest moda na olej kokosowy. On się pozytywnie konsumentom kojarzy. Gdy jest świeży, jest smaczny. Może to także jeden z powodów tej kokosowej mody. Inne, bardzo szerokie i mocno nagłaśniane właściwości prozdrowotne tłuszczu kokosowego  nie są w pełni udowodnione – uważa prof. Korczak. Czy ten trend przeminie i jego miejsce zajmie moda na inne tłuszcze, np. olej z ziaren palmowca? Przekonamy się z upływem lat.
 

A Wy używacie oleju kokosowego? Do czego używacie oleju kokosowego? Dajcie znać w komentarzach!