Nie lada wyzwanie tym razem przed nami. Dieta dla mózgu, czyli wspomaganie naszej najcenniejszej, neuronowej struktury dokładnie tak, aby zawsze mogła działać z pełną precyzją. Czy właściwym doborem jadłospisu możemy wesprzeć mózg krótko- i długoterminowo? Jak dostarczać do mózgu to, co lubi najbardziej? I jak, w ten sposób, można ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera?

Mózg jak mięsień, a o mięśnie trzeba dbać!

Szare komórki to komórki nerwowe kory mózgowej. Zwykło się mawiać, że trzeba o nie dbać, a ponad wszystko nie można ich zbyt wiele tracić. Jednym z bodźców do utraty może być między innymi długotrwałe i intensywne spożywanie alkoholu lub używanie silnych środków psychoaktywnych. Nawet marihuana może mieć wpływ na degradację szarych komórek.

Jeszcze nie tak dawno sądzono, że mózg to gotowy organ, którego rozwój postępuje mniej więcej do dwudziestego roku naszego życia, a później… koniec. Może być już tylko gorzej. Często zresztą słyszymy, nawet w przypadku nie tak starych osób, że pamięć już nie ta albo że mózg płata figle.

To jednak nieprawda, ponieważ na mózg należy patrzeć bardziej jak na mięsień. W wyniku ciągłej stymulacji może w znaczącym stopniu rozwinąć się sieć połączeń nerwowych, co spowoduje wzrost liczby synaps i dendrytów. Oczywiście pod warunkiem, że równolegle nie będziemy działać na jego szkodę.

WSKAZÓWKA
Jako pierwszy punkt warto wskazać, że dieta dla mózgu musi rozpocząć się od wyeliminowana szkodliwych substancji, wpływających na jego degradację. Mowa tu przede wszystkim o alkoholu, który niezmiennie warto wyrzucić z naszego „codziennego jadłospisu”.

Prawidłowa dieta dla mózgu. Tego się nie spodziewasz!

Jak powinno wyglądać właściwe odżywianie mózgu? Z pewnością myślicie, że zaczniemy od gotowych pomysłów na potrawy lub witaminy, którymi należy go karmić. Tymczasem „dokarmianie” należy rozpocząć od… stymulacji!

Stwierdzenie „korzystaj z rozumu” jest tu bardziej niż na miejscu. Warto cały czas się uczyć, czytać książki, czasopisma i artykuły. Ponad wszystko dobrym pomysłem jest znalezienie sobie hobby, najlepiej takiego wielowymiarowego (tak, nawet dietetyka i tematy z nią związane mogą się do tej grupy zaliczać).

Bardzo dobrze sprawdzą się też szachy i inne gry logiczne, które wymagają sporego wysiłku od naszych neuronów, stymulując tym samym wzrost dendrytów, odpowiadających za odbieranie i wysyłanie sygnałów pomiędzy komórkami. Niezależnie od wieku i potrzeb sprawdzonym rozwiązaniem będzie także nauka języków (a jeżeli, na przykład z lat szkolnych, mamy awersję do obcych, to spróbujmy z nauką migowego).

Kolejnym prostym, ale skutecznym pomysłem do odżywiania głowy jest zapisanie się na aerobik. Dieta dla mózgu powinna również obfitować w… seksualne uniesienia. Uwalnianie serotoniny, noradrenaliny, wazopresyny, oksytocyny i dopaminy, to jeden z najbardziej lubianych wysiłków z punktu widzenia naszej kory mózgowej.

WSKAZÓWKA
Odżywiać nasz mózg możemy poprzez pobudzanie go do działania. Mowa tu zarówno o sferze fizycznej w postaci ćwiczeń, a nawet seksu, jak i mentalnej - nauce, medytacji oraz ekspozycji na ciekawe otoczenie. Jednym słowem: warto żyć aktywnie, nie bać się poznawać nowych ludzi i rzeczy!

Co warto jeść?

Trzeci składnik to ten, który najmocniej kojarzy się z dietą jako taką, czyli konieczność wprowadzenia odpowiednich substancji na drodze pokarmowej. Co w takim razie nasz mózg lubi „zjadać”?

  • Warto wzbogacić dietę o tłuszcze nienasycone. Ich obecność pozwala na stworzenie naturalnej ochrony dla neuronów, przyspieszeniu ulega też przewodzenie impulsów. Warto zatrzymać się obok kwasów Omega-3. Znajdziemy je między innymi w orzechach włoskich, rybach morskich, nasionach chia i nasionach lnu.
    
  • Antyoksydanty znane są z opóźniania procesów starzenia się i mutowania komórek. Mają zatem wpływ na ograniczenie ryzyka demencji, i poprawiają pamięć — warto je dopisać do naszej specjalnej diety dla mózgu. Antyoksydanty znajdziemy w dużych ilościach np. w borówce amerykańskiej, znienawidzonej przez wielu brukselce oraz w szpinaku, kalafiorze i marchwi.
    
    Dobrze jest też uchwycić sezon na wiśnie i od czasu do czasu kupić morele. Najwyższy jednak wskaźnik zawartości antyoksydantów znajdziemy w suszonych i świeżych ziołach, czosnku, cynamonie, kurkumie. Stosujmy przyprawy, nie tylko dla walorów smakowych - pozwolą nam one dłużej zachować sprawność umysłu.
    
  • Zapominanie o nawadnianiu się może byś tragiczne w skutkach. Mózg w wielu procentach składa się z wody - zaleca się szczególnie tę niegazowaną, lecz nie prosto z lodówki.
    
  • Węglowodany złożone pomogą pokryć deficyty energii. Mózg zużywa nawet 25% energii potrzebnej w ciągu dnia dla całego organizmu, dlatego nie można zapominać o jej uzupełnianiu. Pomocne mogą być w tym pełnoziarniste pieczywo, kasze, soczewica oraz otręby. Przyjmuje się, że mózg wykorzystuje około 130 g węglowodanów dziennie na swoją pracę.
WSKAZÓWKA
Śmieciowe jedzenie to kiepski pomysł na jadłospis, jeśli chcemy z pełną mocą zadbać o dobrostan naszego mózgu. Warto zwrócić za to uwagę na warzywa i owoce bogate w antyoksydanty, które z łatwością wiążą wolne atomy tlenu - mowa tu przede wszystkim o owocach jagodowych. Orzechy włoskie, szpinak i ryby morskie to również złoto dla szarych komórek!

Dieta na koncentrację

Sporo tego, prawda? A to jeszcze nie wszystko, ponieważ na szali jest jeszcze coś bardzo cennego w dzisiejszych czasach: maksymalna koncentracja. Pod względem wspomagających ją makroelementów został już wymieniony wcześniej cynk (który można znaleźć np. w migdałach, małżach, fasoli oraz groszku zielonym), jednak równie ważny jest magnez. Jego niedobory powodują nie tylko problemy z koncentracją, ale też prowokują rozdrażnienie, senność i skurcze mięśni.

Gdy o senności mowa… ze snem również nie ma żartów. Jak powszechnie wiadomo, w jego trakcie mózg jest w stanie częściowo się zregenerować. Sztuczne „przedłużanie dnia” kosztem snu może być zatem koszmarne w skutkach, wręcz odwrotne do zamierzonych. Zamiast móc dłużej pracować i być aktywnym, z dnia na dzień nasza produktywność spada. Dieta na koncentrację to w takim razie przede wszystkim „karmienie mózgu snem”.

WSKAZÓWKA
Sen jest równie ważny, co pozostawanie aktywnym i prawidłowe odżywianie się. Bez snu nasz mózg nie ma szans na regenerację, a przez to drastycznie spada koncentracja, produktywność i chęć do działania.

Dieta, Alzheimer i ograniczanie ryzyka

Dochodząc do ostatniej wskazówki... Mamy przed sobą ogromne ryzyko związane z chorobą neurodegeneracyjną, na którą, według szacunków Narodowej Izby Kontroli, choruje około pół miliona Polaków - jest nią Alzheimer. Jeszcze częściej można spotkać się z demencją starczą, sklerozą, otępieniem. Jak z tym walczyć?

Przede wszystkim stosując się do zaleceń z poprzednich akapitów. Odpowiednia dieta dla mózgu, w tym dieta na koncentrację, pozwolą na jego stały rozwój i utrzymanie połączeń nerwowych w optymalnej kondycji. Najgorzej pod tym względem wypadają osoby pozostające w stagnacji, życiowej rutynie, niechętne na zdobywanie wiedzy czy chociaż minimalną aktywność fizyczną.

Z pewnością znacie takie osoby ze swojego otoczenia. Nigdy nie jest za późno, żeby próbować, ale niestety, dla wielu z nich nie ma już ratunku - zmiana swojego trybu życia i nawyków wymaga przede wszystkim szczerych chęci do zmiany. Dlatego dobrze jest zawsze propagować zdrowy styl życia, podkreślać korzyści z niego wynikające i prezentować namacalne, pozytywne skutki takich zmian w szarej rzeczywistości. Zwłaszcza wśród najmłodszych, u których praca na nawykach bywa najłatwiejsza.

WSKAZÓWKA
Zmiana stylu życia może wpłynąć nie tylko na to, że mózg będzie się wolniej starzeć, ale również może stać się wystarczającym stymulantem do ochrony przed demencją i Alzheimerem.

Ograniczamy używki, więcej śpimy, zdobywamy wiedzę, jemy warzywa, owoce i ryby, a także staramy się zebrać to wszystko w jeden, usystematyzowany, zdrowy styl życia. To pięć kroków na drodze do tego, aby dieta dla mózgu okazała się skuteczna, czyli aby nasz „mięsień” mógł stale się rozwijać. Do dzieła!