Boczniak  ostrygowaty (Pleurotus ostreatus) coraz częściej pojawia się w polskich sklepach, co więcej widać też tendencję wzrostową wśród osób podejmujących się hodowli tych grzybów w naszym kraju. Pomimo to boczniak nadal  jest zdecydowanie mniej popularny niż pieczarka. A szkoda, ponieważ grzyby te są zdrowe, ciekawe w smaku i łatwe w obróbce.

Boczniaki, czyli co?

Zapewne znajdzie się sporo osób, które z boczniakiem nie miały jeszcze żadnej styczności, chociaż jest on trzecim najczęściej produkowanym grzybem jadalnym na świecie. Pod względem botanicznym boczniaki zaliczamy do klasy Basidiomycetes. Naturalnie rosną na martwych pniach, kłodach i skarpach drzew liściastych, są też jednak uprawiane na substratach wytworzonych z lignocelulozowych odpadów w postaci specjalnych palet z otworami. Wzrost  odbywa się w kontrolowanych warunkach temperatury, wilgotności i składu powietrza. 

Boczniaki dla zdrowia

Boczniaki są niskokaloryczne, 100 g to jedyne 32 kcal. Wynika to z faktu, że ich głównym składnikiem jest woda, a sucha masa stanowi zaledwie od 9,6 do 13,8 proc. z czego większość to węglowodany (glikogen, błonnik, celuloza i chityna). Boczniak zawiera glukozę, mannozę, ksylozę i fruktozę w większej ilości niż inne grzyby. Cukry te mogą stanowić nawet do 30 proc. ogólnej ilości węglowodanów. Białko w tym grzybie to około 1,6 proc. masy, zawiera ono sporo lizyny, leucyny, argininy oraz kwasu asparaginowego i glutaminowego, tłuszcz występuje w ilości marginalnej - około 0,5 proc. i zawiera głównie kwasy tłuszczowe nienasycone, czyli korzystne dla naszego organizmu. 

Boczniak to bardzo wdzięczny surowiec. Można z niego przygotować zupy, farsze, sosy, a także dania główne. Na zdjęciu domowe flaczki z boczniaka.

Boczniaki zawierają sporo witamin i składników mineralnych: potas, wapń, witaminy z grupy B i D. Jednak najważniejszym i najbardziej docenianym związkiem występującym w boczniakach jest  - β-glukan. To naturalny polisacharyd stymulujący układ immunologiczny, przede wszystkim poprzez aktywację komórek odpornościowych takich jak  makrofagi, limfocyty, komórki dendryczne, komórki NK. Aktywowane makrofagi uwalniają ponadto liczne cytokiny lub mediatory, które niszczą i hamują wzrost komórek nowotworowych lub aktywują inne immunocyty niezbędne do zachowania homeostazy. 

Boczniaki i zawarte w nich monosacharydy poza właściwościami antynowotworowymi mają też więcej zalet. Dzięki swojemu bogatemu składowi grzyby te selektywnie obniżają  poziom złego cholesterolu we krwi, obniżają ciśnienie krwi, działają przeciwirusowo i przeciwbakteryjnie oraz zmniejszają stan zapalny organizmu.

Biblografia

Kong F, Li FE, He Z, Jiang Y, Hao R, Sun X, Tong H., Anti-tumor and macrophage activation induced by alkali-extracted polysaccharide from Pleurotus ostreatus, Int J Biol Macromol. 2014; 69:561-6.

Facchini JM, Alves EP, Aguilera C, Gern RM, Silveira ML, Wisbeck E, Furlan SA., Antitumor activity of Pleurotus ostreatus polysaccharide fractions on Ehrlich tumor and Sarcoma, Int J Biol Macromol. 2014; 68:72-7.

Zdjęci pochodzi z: a.bower via Foter.com / CC BY