Z poniższego artykułu dowiesz się m.in.:

  • Czy przyprawy suszone są takie same jak świeże?
  • Czy gotowe mieszanki przypraw są zdrowe?
  • Czy kostki rosołowe są zdrowe?
  • Jaki jest skład gotowych przypraw?

Aktualnie prawie w każdym markecie, czy osiedlowym sklepiku znajdziemy co najmniej kilkadziesiąt rodzajów przypraw i ziół. Ich wykorzystanie w kuchni jest jak najbardziej wskazane, nie tylko ze względów na walory smakowe, ale również pozytywne oddziaływanie na zdrowie. Wpływają one na regulację pracy przewodu pokarmowego oraz zawierają szeroką gamę antyoksydantów. Wiele z nich wykazuje działanie bakteriobójcze i przeciwzapalne. Są także uważane za pomocne w wielu chorobach m.in. nadciśnieniu, chorobach serca, czy nerek.


Czy przyprawy suszone są takie same jak świeże?

Przyprawy suszone niewiele różnią się pod względem korzystnego oddziaływania na zdrowie od świeżych. Dlatego z całą pewnością dostępne przyprawy jednoskładnikowe takie jak np. oregano, tymianek, imbir, kmin rzymski, cynamon powinny być nieodłącznym elementem przygotowywanych potraw. Bez obaw można również wykorzystać mieszanki przygotowane z samych przypraw np. zioła prowansalskie, curry, garam masala. Ostrożnie natomiast należy podchodzić do mieszanek zawierających inne składniki (sól, aromaty, konserwanty, itp.) oraz do przypraw uniwersalnych zawierających suszone warzywa, sól oraz wzmacniacze smaku.

 

Jaki jest skład gotowych przypraw?

Mimo, że na większości opakowań mieszanek znajdziemy zachęcające zapewnienia typu:

- bez konserwantów

- bez glutaminianu sodu

- 100% naturalne składniki

 

Należy zachować czujność i dokładnie zapoznać się ze składem produktu zawartym na etykiecie. Wprawdzie producent zapewnia przykładowo, że nie wykorzystał glutaminianu sodu, ale mógł zamiast niego zwiększyć zawartość soli, która nie jest elementem zdrowego odżywiania. Zawartość soli w niektórych przyprawach może stanowić ponad 50% całej mieszanki. Skład produktu na etykiecie powinien być zawsze wypisany kolejno, począwszy od składnika o największej procentowej zawartości. Jeżeli wiec sól znajduje się na pierwszym miejscu w możemy być pewni, że jest jej bardzo dużo.

 

Czy kostki rosołowe są zdrowe?

Mimo, że produkt może być otrzymany jedynie z naturalnych składników, w jego składzie często znajdziemy substancje, których spożycie w większych ilościach jest nie do końca pożądane. Chodzi tu przede wszystkim o aromaty, wzmacniacze smaku, emulgatory i barwniki. Przykładowo w Ziarenkach Smaku firmy Winiary wykorzystany jest glutaminian monosodowy i 5' -rybonukleotydy disodowe. Knorr z kolei w Czosnku - Przyprawa w mini kostkach (bez sztucznych barwników i konserwantów) wykorzystuje: glutaminian sodu, inozynian disodowy, guanylynan disodowy, a czosnek stanowi jedynie 11,8% składu produktu 


Glutaminian sodu (E621) jest uznany za substancję bezpieczną i dopuszczoną do produkcji żywności, jednak wciąż pojawiają się nowe doniesienia, że może on sprzyjać nadwadze i otyłości oraz prowadzić do reakcji alergicznych i astmy. Jest to substancja dodawana w celu podkreślenia smaku i zapachu, nazywana czasem piątym smakiem. Szczególnie popularna w kuchni azjatyckiej.


Czy gotowe mieszanki przypraw są zdrowe?

Oprócz glutaminianu sodu w mieszankach znajdziemy też inne substancje, których duże spożycie może negatywnie wpływać na zdrowie m.in.:

  •  rybonukleotydy disodowe (E635) – substancja wzmacniająca smak, duże spożycie może skutkować pojawieniem się wysypki oraz gwałtownymi wahaniami nastroju.
  • inozynian disodowy (E631) – substancja wzmacniająca smak i zapach, powinny jej unikać osoby z kamieniami nerkowymi oraz dną moczanową
  •  guanylynan disodowy (E627) – substancja wzmacniająca smak i zapach, w nadmiernych ilościach może powodować bóle głowy i zaparcia
  •  karmel amoniakalny (E150c) i karmel amoniakalno siarczynowy (E150d) – barwniki których zwiększone spożycie może prowadzić do nadpobudliwości i problemów jelitowych
  •  utwardzony tłuszcz roślinny
  •  syrop glukozowy

 

Czasem myląca może być już sama nazwa produktu. Ponieważ jeśli ktoś wybiera przyprawę drobiową, spodziewa się większej zawartości mięsa niż na poziomie 0,1%. Podobnie sprawa ma się w kostkach rosołowych, bulionach itp. Mimo że z nazwy są one np. wołowe, czy grzybowe to w rzeczywistości ciężko doszukać się w nich mięsa lub grzybów.

 

Zalety gotowych mieszanek przypraw:

Mieszanki mają jednak swoje pozytywne cechy. Do nich z pewnością należy łatwość stosowania i wygoda. Atutem jest też cena, za kilka złotych możemy bowiem kupić mieszanki, które pomogą nam przygotować wiele dań o niepospolitym smaku i nadać im oczekiwany smak i aromat. Mieszanki przypraw zajmują mało miejsca, więc są łatwe w przechowywaniu, dodatkowo charakteryzują się długim okresem przydatności do spożycia. Jeśli znajdują się w suchym miejscu, bez przeszkód można przechowywać je przez rok, a często nawet dłużej.

 

Czy zawsze można używać przypraw?

Przyprawy i zioła można dodawać w zasadzie bez ograniczeń do każdej potrawy. Jednak ostre przyprawy (np. pieprz cayenne) powinny odstawić osoby z chorobami przewodu pokarmowego, a kurkuma nie jest wskazana u osób z niedrożnymi drogami żółciowymi.


Zdecydowanie bardziej sceptycznie należy podejść do przypraw zawierających sól i inne dodatki. Szeroki wybór produktów z pewnością zachęca. Znajdziemy przecież mieszanki do wielu apetycznie brzmiących dań jak m.in. przyprawa do jabłecznika, piernika, bigosu, grzańca, pizzy, czy marynata do karkówki i drobiu. Dostępne są również przyprawy do mniej pospolitych dań, jak choćby do Cevapcici i Shoarmy. Oczywiście skorzystanie z nich od czasu do czasu nie odbije się negatywnie na zdrowiu, ale z pewnością warto sprawdzić skład produktu i zastanowić się, czy sami nie jesteśmy w stanie przygotować podobnej mieszanki, mając przy tym wpływ na ilość i rodzaj substancji dodatkowych. 


Używacie gotowych przypraw? Czy wolicie jednoskładnikowe przyprawy? Których przypraw używacie najczęściej? Opowiedzcie nam o tym!