Nietolerancja laktozy – czym zastąpić nabiał?

Nietolerancja laktozy to niewłaściwa reakcja organizmu po spożyciu mleka lub jego przetworów. Jej przyczyną jest brak lub niedobór laktazy, czyli enzymu trawiennego, który jest potrzebny do rozłożenia cukru mlecznego – laktozy. W takiej sytuacji, po spożyciu mleka, laktoza nie może być rozłożona na cukry proste (glukozę i galaktozę) i ulega fermentacji w jelicie grubym. W skutek tego powstają gazy oraz kwasy, które drażnią błonę śluzową przewodu pokarmowego. Typowymi objawami są:

• wzdęcia i oddawanie gazów
• biegunki
• bóle brzucha

Dietoterapia

W przypadku nietolerancji laktozy leczenie polega na modyfikacji diety i wykluczenia z niej produktów mlecznych. Odnosi się to także do mleka koziego, a w przypadku niemowląt – także do mleka kobiecego (obydwa te rodzaje są źródłem laktozy). Ponieważ jednak produkty mleczne są głównym źródłem wapnia w diecie, należy je umiejętnie zastąpić. Niedobór wapnia może bowiem przyczynić się m.in. do:

• zahamowania wzrostu lub krzywicy u dzieci
• osteoporozy, czyli utraty masy kostnej i łamliwości kości
• demineralizacji i osłabienia zębów
• wzrostu ciśnienia tętniczego krwi

 Inne (bezlaktozowe) produkty bogate w wapń:

Ponadto przy produkcji niektórych artykułów spożywczych, producenci wzbogacają je w wapń. Do takich produktów należy np. mleko sojowe, a także inne roślinne mleka (ryżowe, owsiane), ser tofu, czy soki owocowe.

Spokojnie więc można mleko krowie zastąpić np. mlekiem sojowym, a wszelkie sery – serem tofu. Należy jednak pamiętać, że przyswajalność wapnia z tych produktów jest mniejsza niż z produktów mlecznych. Warto więc w diecie uwzględnić produkty, które tą przyswajalność zwiększą. Są to np. produkty bogate w witaminę D (ryby morskie, tran, żółtko), fosfor (nasiona i orzechy, kasze, ryby morskie), magnez (kakao i czekolada, nasiona i orzechy, kasze).

Jak zrobić domowy ser tofu?

Tofu można kupić w sklepach ze zdrową żywnością, dostępne jest także w marketach na dziale zdrowa żywność. Jeśli jednak ktoś lubi eksperymentować w kuchni, to zachęcam do zrobienia tego sera samodzielnie. Domowe tofu wymaga trochę pracy i czasu, dlatego przed przystąpieniem do pracy, należy uzbroić się w cierpliwość. Do sera można dodać dowolne dodatki w zależności od upodobań, aby uatrakcyjnić jego smak (np. czosnek lub szczypiorek).

Podstawowe składniki to (na 200 g sera):

1 szklanka suchych ziaren soi, szczypta soli, 1 łyżeczka soku z cytryny i 6 szklanek wody.

 Wykonanie:

1. Soję zalej wodą i pozostaw na noc.
2. Rano przepłucz ziarna na sicie i zmiel je w blenderze, na przemian dodając ziarna i wodę.
3. Całość umieść na gazie i porządnie odsącz, wykręcając gazę. To co pozostanie na gazie nie będzie ci już potrzebne (możesz ewentualnie wykorzystać do zrobienia kotlecików wegańskich).
4. Wyciśnięte mleko podgrzej i posól, a następnie odstaw na 2 dni w ciepłe miejsce.
5. Ponownie podgrzej mleko, dodaj sok z cytryny i wymieszaj – otrzymasz wyraźnie oddzielone grudki i przezroczysty płyn.
6. Odsącz płyn na gazie, a pozostały ser zawiń w gazę i obciąż (np. słoikiem) -  dzięki temu ser stanie się twardy.
7. Odczekaj godzinę i ser będzie gotowy.

Zdjęcie główne pochodzi z: Photo credit: beije via Foter.com / CC BY

Zdjęcie sera pochodzi z: Photo credit: hallosunnymama via Foter.com / CC BY-SA